KIRIK CAM TEORİSİ/Break glass Theory

 

Bir suç psikologu olan Philip Zimbardo’nun, 1969 yılında bir deney yapar. Deneyinde plakası olmayan iki arabayı Kaliforniya’nın, Palo Alto semtlerinde terk ederek gözlemlemeye başlar. Bronx, suç oranının yüksek, sosyo ekonomik seviyesinin düşük olduğu bir kenar mahalle semtidir. Palo Alto ise daha yüksek hayat standartlarına sahip bir semttir. 1959 model araçların ortak özelliği her ikisinin de plakaları sökülmüş. Kaputları ise aralıklıdır.

 

Bronx semtindeki arabanın akıbetini tahmin etmek zor değil. Araba bırakıldığından yaklaşık üç gün içinde baştan aşağı yağmalanmıştır. Palo Altoda ise bir hafta geçmesine rağmen kimse arabanın yanına bile yaklaşmamıştır. Ta ki Zimbardo ve öğrencilerinin sağ kalan arabanın yanına gidip ve çekiçle kelebek camını kırana kadar. Daha ilk darbe indirilmiştir ki çok kısa sürede çevredeki insanlar da olaya dahil olup birkaç dakika içinde o arabada kullanılmaz hale getirirler. Bu deneyden Zımbardo, “ İlk camın kırılmasına ya da çevreyi kirleten ilk duvar yazısına izin vermemek gerek. Aksi halde kötü gidişatı engelleyemeyiz” sosyolojik yargısına varır.

 

Bu sosyolojik deney dünyada birçok yerel yönetim tarafından şehrin düzeninin sağlanması ve suç oranlarının azaltılması için kullanılmış.

 

En başarılı örneğini de tam bir suç cenneti görünümündeki Newyork şehrinde 1994-2001 yıllarında yaşanmış. Şehrin başkanı bu teoriyi uygulayarak Newyork şehrini suçtan arındırıp yaşanabilir güvenli bir şehir haline getirmiş. Newyork şehri başkanı Rudy Guiliani yöntemini şöyle açıklıyor “ metruk bir bina düşünün. Binanın camlarından biri bile kırılsa, o camı hemen tamir ettirmezseniz çok kısa sürede oradan geçen herkes bir taş atıp binanın tüm camlarını kırar. Ben ilk cam kırıldığında hemen tamir ettirdim. Bir elektrik direğinin dibine ya da bir binanın köşesine biri bir torba çöp bıraksın. O çöpü hemen oradan kaldırmazsanız her geçen çöpünü oraya bırakır ve çok kısa sürede dağlar gibi çöp birikir. Ben ilk konan çöp torbasını kaldırdım.”

 Philip Zimbardo, a psychologist, conducts an experiment in 1969. The two cars that were not used in his experiment begin to be abandoned on the Palo Als of the district. The Bronx is a slum with high grievances and small socioeconomic status. Palo Alto is a neighborhood with a higher standard of living. The car, which has the same features as the 1959 model, has also been removed. The hoods are spaced.

It's hard to predict the fate of the car in the Bronx. In about three days since the car was left, it was completely looted. Palo Altoda is even close to transportation by car for less than a week. Until Zimardo and his students left the car window going and butterfly right up. Even the first blow has been struck that people in a very short time get involved and make that car unusable in a few minutes. From this experiment, Zımbardo said, “It is necessary to allow the first glass to break or the first wall design that pollutes the environment. Otherwise, it reaches the categorical judgment that you cannot prevent the bad course.

It will be used for administration and use by the local government within the city.

The most successful was the crime of nature in 1994-2001 in New York. It is like a livable city to urbanize this city of the city from the city of New York City to the city of New York. Drive New York City mayor Rudy Guiliani. If the building is broken, if you don't get that window repaired right away, in a very short time, everyone will break all the windows of a stone at the price of a glass. When I first broke the glass, I had it repaired immediately. It is the price of an electricity coin, it is the price of a bag or garbage in its corner. If you live right after that dump, garbage will pile up like cities. I removed the first garbage bag.”

Lany-Jade Mondou adlı kişinin Pexels'daki fotoğrafı teşekkürler